Hàm duy trì là gì? Vì sao nên đeo hàm duy trì sau niềng răng?

Tư vấn chuyên môn bài viết Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Trúc
Bác sĩ Chỉnh nha
Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Anh

Sau khi kết thúc giai đoạn chỉnh nha, người bệnh có thể được bác sĩ chỉ định đeo hàm duy trì. Vậy hàm duy trì là gì, tại sao phải đeo hàm duy trì sau niềng răng? Bác sĩ tại nha khoa Elite giúp bạn giải đáp cụ thể trong bài viết sau!

1. Hàm duy trì là gì?

Hàm duy trì là khí cụ được sử dụng sau khi hoàn tất chỉnh nha. Tác dụng của hàm duy trì là ổn định tổ chức quanh răng, hạn chế tình trạng xô lệch răng, từ đó đảm bảo kết quả niềng răng mỹ mãn, đạt hiệu quả lâu dài.

hàm duy trì
Đeo hàm duy trì giúp răng được ổn định nhanh chóng, tránh tình trạng xô lệch về vị trí trước đó.

2. Vì sao phải đeo hàm duy trì sau niềng răng?

Theo cấu tạo, răng là bộ phận đặt trong xương hàm, xung quanh là dây chằng nha chu. Các dây chằng nha chu có khả năng ghi nhớ vị trí cũ. Vì vậy, nếu không đeo hàm duy trì sau niềng răng, ký ức về vị trí ban đầu của dây chằng nha chu khiến răng trở lại tình trạng trước đó.

Ngoài ra, sau thời gian dài niềng răng chịu lực siết, tổ chức quanh răng như mô nướu, mô nha chu và đặc biệt là ổ chân răng đều nhạy cảm, không thể cố định chắc chắn cho răng. Do đó, cần phải sử dụng hàm duy trì để ổn định vị trí của răng sau khi tháo mắc cài, nhờ vậy tránh tình trạng răng xô lệch theo thời gian.

Đeo hàm duy trì góp phần giữ nguyên các răng ở vị trí mới, tạo xương mới trong tình trạng hài hòa với răng. Điều này có thể mất từ 9 đến 12 tháng để xương, răng và nướu được thích nghi với thay đổi của hàm răng. Đây cũng là lý do tại sao Bác sĩ chỉnh nha khuyến khích bạn nên đeo hàm duy trì liên tục trong 12 tháng.

3. Hàm duy trì có mấy loại?

Hàm duy trì sau niềng răng có 2 dạng: hàm duy trì cố định và hàm duy trì tháo lắp. Mỗi loại đều có ưu nhược điểm khác nhau, cụ thể:

3.1. Hàm duy trì cố định bằng kim loại

Đây là hàm duy trì làm từ dây thép có nhiều kích cỡ, hình dạng xoắn hoặc thẳng và được gắn cố định vào bên trong của răng trước (răng 1, 2, 3) bằng Composite.

Ưu điểm

  • Do đặc điểm cố định nên không xảy ra trường hợp quên đeo hàm duy trì.
  • Dây kim loại được gắn vào mặt trong nên khó phát hiện, đảm bảo tính thẩm mỹ.

Nhược điểm

  • Đeo hàm duy trì cố định sau niềng răng bằng kim loại có thể gây xước miệng, lưỡi khi ăn uống.
  • Khó vệ sinh kẽ răng, dẫn đến tình trạng sâu rănghôi miệng.
  • Tạo cảm giác cộm, khó chịu khi đeo.

3.2. Hàm duy trì tháo lắp bằng kim loại

Đây là hàm duy trì làm từ dây cung kim loại, ôm sát răng cửa giữa hai răng nanh và được gắn vào khuôn acrylic trên vòm miệng hoặc bên dưới phần lưỡi của bệnh nhân.

Ưu điểm

  • Dễ dàng tháo ra lắp vào, nhờ vậy khách hàng tiện lợi trong sinh hoạt, ăn uống và vệ sinh răng miệng.
  • Độ bền cao, có thể đeo lâu dài mà không phải thay mới.

Nhược điểm

  • Dây cung kim loại được gắn phía bên ngoài, không đảm bảo tính thẩm mỹ cho khách hàng.
  • Do có khả năng tháo ra nên khách hàng có thể quên đeo, từ đó ảnh hưởng đến kết quả niềng răng.
  • Khách hàng quên tháo ra khi ăn uống nên gây ra tình trạng gãy, vỡ hàm. Việc làm lại có thể tốn kém thêm chi phí.
hàm duy trì sau niềng răng
Hàm duy trì tháo lắp bằng kim loại giúp khách hàng ăn uống và vệ sinh răng miệng thuận tiện.

3.3. Hàm duy trì tháo lắp bằng nhựa trong suốt

Đây là hàm duy trì làm từ chất liệu nhựa trong suốt và được chế tác dựa trên dấu hàm của mỗi người.

Ưu điểm

  • Đem lại tính thẩm mỹ cao do được làm từ nhựa trong suốt, khó phát hiện.
  • Dễ dàng tháo lắp nên đem lại tính tiện lợi khi ăn uống, vệ sinh răng miệng.
  • Hàm duy trì tháo lắp bằng nhựa trong suốt được chế tác dựa trên dấu hàm của mỗi người, nhờ vậy ôm sát cung răng và giữ răng một cách tốt nhất.

Nhược điểm

  • Do tháo lắp dễ dàng nên người sử dụng dễ quên, dễ mất, không đeo hàm duy trì, từ đó ảnh hưởng đến kết quả chỉnh nha.

Trên đây là các loại hàm duy trì phổ biến ngày nay. Rất nhiều thắc mắc xoay quanh câu hỏi nên dùng hàm duy trì loại nào. Nhìn chung, mỗi loại hàm duy trì đều có ưu – nhược điểm khác nhau và để xác định đâu là hàm duy trì sau niềng răng phù hợp, bạn nên tham khảo ý kiến của Bác sĩ sau khi kết thúc niềng răng.

Tùy vào tình trạng của mỗi người, Bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân đeo loại hàm duy trì phù hợp, cũng như chú ý thời gian đeo bao lâu tốt nhất.

4. Thời gian đeo hàm duy trì bao lâu?

Dù là niềng răng mắc cài kim loại, mắc cài sứ hay niềng răng trong suốt Invisalign thì khách hàng đều phải đeo hàm duy trì sau khi kết thúc chỉnh nha. Vậy thời gian đeo hàm duy trì bao lâu?

Theo đó, thời gian từ 3 đến 6 tháng đầu tiên, bạn có thể được yêu cầu đeo hàm duy trì từ 12 đến 20 giờ mỗi ngày. Khuyến nghị này dựa theo một số yếu tố như mức độ lệch lạc của tình trạng răng ban đầu, tuổi tác (thời gian đeo hàm duy trì ở người lớn lâu hơn so với trẻ em) và có thể sử dụng hàm duy trì, để hoàn tất các răng chưa được thẳng hàng.

Vào 6 tháng tiếp theo, khách hàng chỉ cần đeo hàm duy trì sau niềng răng vào ban đêm. Đến khi đeo hàm duy trì liên tục trong 12 tháng, bác sĩ khuyến khích bạn sử dụng từ 3 đến 4 ngày trong tuần, chủ yếu vào ban đêm khi ngủ.

Tại Elite Dental, sau khi tháo mắc cài, khách hàng vẫn phải đến gặp Bác sĩ để được theo dõi và tái khám định kỳ. Lúc này, thời gian đeo hàm duy trì cũng là giai đoạn nha khoa Elite bảo hành kết quả điều trị, đảm bảo các răng ở vị trí ổn định và không tái phát.

đeo hàm duy trì
Hãy đeo hàm duy trì thường xuyên theo hướng dẫn của Bác sĩ, để đảm bảo kết quả niềng răng ổn định, lâu dài.

5. Những lưu ý khi đeo hàm duy trì sau niềng răng

Khách hàng nên tham khảo lưu ý sau đây khi đeo niềng duy trì để kết quả chỉnh nha được ổn định, bền vững:

5.1. Đeo hàm duy trì bị chạy răng phải làm sao?

Tùy vào mức độ “chạy” của răng, Bác sĩ tư vấn giải pháp xử lý sau đây:

Làm lại hàm duy trì

Nếu hàm duy trì lỏng lẻo, không ôm sát cung răng thì bạn nên đi đến phòng khám để làm lại. Thông thường, lựa chọn trung tâm chỉnh nha uy tín, có đội ngũ Bác sĩ giàu chuyên môn, giúp quá trình niềng răng và đeo hàm duy trì đạt kết quả tốt nhất, không xảy ra vấn đề như “chạy” răng.

Đeo hàm duy trì đủ thời gian

Đôi khi, tình trạng chạy răng là do khách hàng không đeo hàm duy trì đúng thời gian. Để khắc phục, bạn nên tuân theo khuyến nghị của Bác sĩ, đeo niềng duy trì 20 – 22 giờ/ngày và sử dụng liên tục trong 12 tháng, mới giúp cho răng và xương hàm thực sự ổn định.

Niềng răng lần nữa (nếu cần thiết)

Nhiều trường hợp, Bác sĩ yêu cầu khách hàng đeo niềng răng thêm 3 – 6 tháng và siết dây cung, nhằm điều chỉnh răng sai lệch trở về vị trí ban đầu, đảm bảo hiệu quả tốt nhất.

5.2. Hướng dẫn cách sử dụng và vệ sinh hàm duy trì

  • Hàm duy trì phải được làm sạch hằng ngày khi bạn đánh răng. Cụ thể là rửa sạch qua với nước lạnh, sau đó vệ sinh nhẹ nhàng bằng bàn chải lông mềm với kem đánh răng. Thực hiện mỗi ngày giúp làm sạch cặn bẩn, vụn thức ăn bám trên hàm duy trì, cũng như hạn chế vi khuẩn ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng.
  • Mỗi khi tháo niềng duy trì để tham gia hoạt động thể thao, sinh hoạt và ăn uống thì bạn nên đặt cẩn thận vào hộp, tránh tình trạng rơi, vỡ hoặc bị mất.
  • Không cho hàm duy trì sau khi niềng răng vào nước nóng (nhất là hàm nhựa trong suốt) vì có thể khiến nhựa biến dạng.
Vệ sinh hàm duy trì
Hãy vệ sinh hàm duy trì mỗi ngày để loại bỏ vụn thức ăn và hạn chế vi khuẩn tấn công, ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng.

5.3. Cách ăn uống khi đeo hàm duy trì

Nhiều người thắc mắc đeo hàm duy trì có ăn được không, đáp án chính là có. Điều này là do hàm duy trì được thiết kế vừa vặn với răng và xương hàm, nhờ đó không ảnh hưởng đến hoạt động ăn uống. Tuy nhiên, khi đeo hàm duy trì, bạn nên ưu tiên thức ăn mềm, dễ nhai và nuốt; đồng thời kiêng cữ các loại thực phẩm dưới đây, để vừa tốt cho sức khỏe răng miệng, vừa bảo vệ hàm duy trì:

  • Thực phẩm nhiều đường và tinh bột có độ bám dính cao. Nếu không biết cách làm sạch dễ tích tụ vi khuẩn trong kẽ răng, gây ra sâu răng và hôi miệng.
  • Nước ngọt có ga, cà phê, socola khiến hàm duy trì bị ố vàng.
  • Thực phẩm cứng và giòn như khoai tây chiên, bỏng ngô, các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều, hạt óc chó) ảnh hưởng đến chất lượng hàm duy trì.

5.4. Hướng dẫn vệ sinh răng miệng đúng cách

Khi đeo hàm duy trì, khách hàng nên chú ý vệ sinh răng miệng đúng cách. Cụ thể là giữ thói quen làm sạch răng, bằng bàn chải lông mềm; sử dụng chỉ nha khoa, nước súc miệng và tăm nước để loại bỏ toàn bộ vụn thức ăn sót lại trên răng.

Bài viết tham khảo:
> Hướng dẫn vệ sinh và chăm sóc răng khi niềng
> Cách sử dụng tăm nước

5.5. Khắc phục thói quen xấu, có hại cho răng

Trong quá trình đeo hàm duy trì, bạn nên từ bỏ thói quen xấu ảnh hưởng đến răng, như là:

  • Không sử dụng răng để mở vật cứng như nắp bút, nắp bia.
  • Hạn chế sử dụng đồ uống có cồn hoặc cà phê.
  • Không được cắn chặt răng vào ban ngày để làm giãn cơ hàm.

5.6. Tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ

Quá trình đeo hàm duy trì vẫn phải được theo dõi bởi Bác sĩ chỉnh nha. Vì vậy, khách hàng nên tái khám theo đúng lịch hẹn, để Bác sĩ dễ dàng kiểm tra, đánh giá tình trạng răng hiện tại liệu có tiến triển hay không và kịp thời xử lý đối với vấn đề phát sinh thêm.

Qua thông tin trên đây, hi vọng khách hàng đã có giải đáp vì sao phải đeo hàm duy trì sau niềng răng và thời gian đeo bao lâu thì tốt. Có thể nói, đeo hàm duy trì là bước rất cần thiết để giúp sở hữu một hàm răng đẹp, đều đặn lâu dài. Ngoài tuân theo hướng dẫn của Bác sĩ chỉnh nha thì lựa chọn một địa chỉ nha khoa uy tín vô cùng quan trọng, giúp kết quả sau niềng được duy trì lâu dài, vững ổn.

Là trung tâm chỉnh nha chuyên sâu hàng đầu hiện nay, Elite Dental tự hào sở hữu đội ngũ Bác sĩ giỏi – giàu chuyên môn, có hơn 10 năm kinh nghiệm điều trị cho niềng răng mắc cài và trong suốt. Vì vậy, Bác sĩ hiểu rõ với mỗi tình trạng răng thì kế hoạch chỉnh nha và đeo hàm duy trì cũng phải khác nhau, nhằm đem lại hiệu quả toàn diện, ổn định lâu dài cho khách hàng.

Cùng Elite Dental bắt đầu hành trình chỉnh nha, bạn sẽ có trải nghiệm an tâm và hài lòng, nhờ đội ngũ Bác sĩ tận tâm, cơ sở vật chất hiện đại, cũng như chế độ bảo hành sau niềng và đeo hàm duy trì chỉn chu. Ngay hôm nay, hãy liên hệ với Elite Dental tại https://elitedental.com.vn/lien-he để được tư vấn, khám miễn phí với bác sĩ.

Tìm hiểu thêm:
> Sau khi tháo niềng răng xong có bị chạy răng lại không?
> Hàm Trainer cho bé có tốt không?
> Bộ giữ khoảng cho răng

Bài cùng chuyên mục