Móm (Khớp cắn ngược hạng III) là tình trạng răng hàm dưới phủ ngoài răng hàm trên, gây ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ và chức năng nhai. Không phải tất cả các ca móm đều giống nhau. Việc phân biệt móm do răng hay do xương là bước quyết định phác đồ điều trị (chỉnh nha đơn thuần hay cần kết hợp phẫu thuật). Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện chính xác nguyên nhân và tìm ra phương pháp khắc phục hiệu quả nhất.
Móm do răng (Dental Crossbite) – Đặc điểm và dấu hiệu nhận biết
Móm do răng là loại sai lệch khớp cắn có tiên lượng điều trị bằng chỉnh nha rất tốt vì không liên quan đến sự phát triển của xương hàm. Dưới đây là những đặc điểm cơ bản giúp bạn nhận diện tình trạng này.
Cơ chế hình thành móm do răng
Móm do răng xảy ra khi sai lệch chỉ xuất hiện ở vị trí của răng, trong khi cấu trúc xương hàm trên và dưới về cơ bản là cân đối. Tình trạng này chủ yếu do răng hàm dưới mọc chìa hoặc răng hàm trên mọc cụp vào quá mức, không khớp nhau khi cắn lại. Khớp cắn ngược thường chỉ xảy ra ở một vài răng hoặc nhóm răng phía trước.
Dấu hiệu nhận biết
Nếu móm chỉ xuất phát từ răng, các dấu hiệu nhận biết sẽ thiên về sự sai lệch cục bộ hơn là toàn bộ khuôn mặt. Khi nhìn nghiêng, khuôn mặt vẫn gần như bình thường hoặc chỉ kém hài hòa nhẹ, không có dấu hiệu cằm nhô rõ rệt. Phim X-quang cũng xác nhận các chỉ số xương hàm nằm trong giới hạn bình thường.
Cách khắc phục hiệu quả (Chỉnh nha đơn thuần)
Đây là loại móm lý tưởng để khắc phục bằng phương pháp chỉnh nha đơn thuần. Giải pháp là sử dụng niềng răng (mắc cài kim loại, sứ hoặc khay trong suốt Invisalign) để điều chỉnh trục răng, đưa răng về đúng vị trí. Mục tiêu là đưa răng hàm trên ra ngoài và/hoặc răng hàm dưới vào trong để thiết lập khớp cắn chuẩn, cải thiện chức năng nhai và thẩm mỹ nụ cười.
Móm do xương (Skeletal Crossbite) – Đặc điểm và dấu hiệu nhận biết
Móm do xương là tình trạng phức tạp hơn, xuất phát từ bất thường về kích thước hoặc vị trí của xương hàm. Sự sai lệch này tạo ra một khoảng cách lớn giữa hai hàm, cần can thiệp chuyên sâu hơn chỉnh nha đơn thuần.
Cơ chế hình thành móm do xương
Sai lệch do bất thường về kích thước hoặc vị trí của xương hàm, thường là do xương hàm dưới quá phát triển (dài ra quá mức) hoặc xương hàm trên kém phát triển (ngắn/lùi vào quá mức). Tình trạng này dẫn đến khớp cắn ngược toàn bộ, khi toàn bộ răng hàm dưới phủ ngoài răng hàm trên.
Dấu hiệu nhận biết
Các dấu hiệu thẩm mỹ là rõ ràng nhất: khi nhìn nghiêng, khuôn mặt có dạng lưỡi cày hoặc gãy khúc với cằm nhô ra rõ rệt. Phân tích phim X-quang sẽ cho thấy các chỉ số xương hàm trên và dưới bị sai lệch nghiêm trọng, thể hiện sự chênh lệch lớn về kích thước và vị trí.
Khi nhìn nghiêng khuôn mặt có dạng lưỡi cày hoặc gãy khúc với cằm nhô ra rõ rệt
Cách khắc phục hiệu quả
Phác đồ điều trị móm do xương phụ thuộc vào độ tuổi của bệnh nhân và mức độ sai lệch.
-
Trẻ em (6-12 tuổi): Đây là Cơ hội vàng để can thiệp bằng các khí cụ chỉnh xương như Facemask để kích thích hàm trên phát triển hoặc hạn chế hàm dưới, nhằm tránh được phẫu thuật khi trưởng thành.
-
Người trưởng thành: Mức độ nhẹ có thể ngụy trang bằng chỉnh nha (Có thể kết hợp nhổ răng), nhưng mức độ nặng và mong muốn cải thiện tối đa bắt buộc phẫu thuật hàm (Phẫu thuật chỉnh hình xương hàm) kết hợp với niềng răng để di chuyển xương hàm về vị trí cân đối.
Việc phân biệt móm do xương và móm do răng là bước đầu tiên và quan trọng nhất để đạt được kết quả điều trị móm hiệu quả và toàn diện. Đừng trì hoãn điều trị, đặc biệt là ở trẻ em. Can thiệp sớm có thể tận dụng được sự tăng trưởng xương và mang lại kết quả tối ưu.
Liên hệ Elite Dental để được thăm khám và chẩn đoán móm chính xác bởi Bác sĩ chỉnh nha chuyên sâu và công nghệ kỹ thuật số hiện đại, từ đó xây dựng phác đồ khắc phục hiệu quả nhất cho bạn.




