Tật đẩy lưỡi: Nguyên nhân, tác hại và cách khắc phục

Tật đẩy lưỡi là một thói quen xấu nhiều người thường mắc phải từ khi còn nhỏ. Nếu không kịp thời khắc phục tình trạng này có thể dẫn đến nhiều vấn đề liên quan đến tính thẩm mỹ, khớp cắn, khả năng ăn nhai về sau. Để hiểu rõ hơn về thói quen này, hãy cùng Elite Dental đọc tiếp bài viết dưới đây.

1. Tật đẩy lưỡi là gì và ai thường mắc phải?

Bình thường, ở trạng thái nghỉ và kể cả khi ăn uống hay cười nói, lưỡi sẽ nằm hoàn toàn trong khoang miệng – vị trí trên vòm họng. Tuy nhiên, ở người mắc tật đẩy lưỡi (còn gọi là nuốt lệch, nuốt ngược) có biểu hiện rõ nhất là lưỡi không để trên vòm miệng mà tì vào các răng cửa hàm trên và hàm dưới hoặc các răng ở vị trí bên.

Bất kỳ ai cũng có khả năng mắc tật đẩy lưỡi, nhưng phần lớn là trẻ em vì chưa ý thức được việc đặt lưỡi đúng vị trí hoặc ảnh hưởng từ những thói quen không tốt (mút ngón tay, thở miệng lúc ngủ…). Mặt khác, một số trường hợp do sự chủ quan của phụ huynh nghĩ rằng răng mọc lệch chỉ cần lấy lưỡi đẩy ra hàng ngày thì các răng sẽ về vị trí đúng, từ đó dẫn đến hình thành thói quen đẩy lưỡi.

2. Nguyên nhân gây tật đẩy lưỡi

Các nguyên do hình thành tật đẩy lưỡi có thể chia thành 2 nhóm chính:

Nguyên nhân tiên phát

Rối loạn thần kinh cơ vì trẻ chưa thể thay đổi thói quen nuốt từ lúc sơ sinh sẽ gây ra tình trạng đẩy lưỡi tiên phát. Biểu hiện rõ nhất là khi được yêu cầu đưa đầu lưỡi chạm lên vòm miệng, người mắc không thể làm được hoặc thực hiện rất khó khăn.

Nguyên nhân thứ phát

Các thói quen xấu lúc còn nhỏ (như mút tay, mút ti giả quá lâu…), mất răng sữa sớm, mắc bệnh lý (như viêm amidan, dị ứng…); hoặc cấu trúc lưỡi bất thường bẩm sinh (như phanh lưỡi ngắn, lưỡi to…) là những nguyên nhân thứ phát làm cho trẻ bị tật đẩy lưỡi.

>> Xem ngay: Khi nào nên cai bú bình cho bé? Mẹo giúp bé cai sữa hiệu quả

3. Tật đẩy lưỡi có nguy hiểm không?

Tình trạng đẩy lưỡi nếu không điều trị kịp thời, đúng phương pháp thì sau một thời gian sẽ dẫn đến nhiều vấn đề không mong muốn như:

3.1 Khớp cắn hở

Thói quen đẩy lưỡi vô thức trong lúc thay răng mới khiến khung hàm trên và dưới của trẻ nhỏ không thể ăn khớp với nhau, gây ra tình trạng khớp cắn hở. Đây là hiện tượng nhóm răng cửa hàm trên – hàm dưới không thể cắn khít với nhau, môi không khép chặt và có thể nhìn thấy lưỡi, ngay cả khi hàm đã đóng hoàn toàn hoặc ở trạng thái nghỉ. Những người mắc tình trạng răng khớp cắn hở thường có gương mặt mất cân đối, ăn nhai khó khăn, phát âm không chuẩn và nhiều nguy cơ bị rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ).

Ngoài ra, tùy vào hình thức đẩy lưỡi mà người mắc sẽ gặp một số vấn đề khác như:

  • Đẩy lưỡi phía trước: Răng cửa trên nhô ra phía trước, răng cửa dưới ngả vào trong.
  • Đẩy lưỡi 1 hoặc cả 2 bên: Khớp cắn phía trước đóng, các răng phía sau (từ răng tiền hàm đầu tiên tới răng hàm cuối cùng) bị cắn hở 1 hoặc cả 2 bên. Trong đó, đẩy lưỡi 2 bên rất khó khắc phục nếu điều trị chậm trễ.
Tật đẩy lưỡi
Nếu mắc tật đẩy lưỡi kéo dài thì có thể gia tăng nguy cơ khớp cắn hở.

3.2 Răng hô vẩu

Tật đẩy lưỡi cũng là tác nhân hàng đầu khiến răng của trẻ em dễ bị hô, vẩu. Tình trạng này có thể xảy ra ở một vài răng hoặc cả hàm, với biểu hiện hàm trên mọc chìa ra ngoài nhiều hơn so với hàm dưới. Nếu không kịp thời khắc phục thì trẻ không chỉ gặp trở ngại khi phát âm, mà còn dễ mắc các bệnh lý răng miệng như hôi miệng, sâu răng, viêm nha chu…

3.3 Răng thưa

Răng thưa (hay răng hở kẽ) là tình trạng răng trên cung hàm mọc không đủ, không khít nhau, có thể xảy ra do thói quen đẩy lưỡi thời gian dài khiến mầm răng bị lệch. Người bị thưa răng phải đối diện với nguy cơ sai lệch khớp cắn và khung xương hàm biến dạng, ảnh hưởng đến thẩm mỹ khuôn mặt lẫn khả năng ăn uống.

>> Tìm hiểu ngay: Tổng hợp cách làm răng hết thưa phổ biến hiện nay

3.4 Ảnh hưởng đến phát âm

Để phát âm bất kỳ âm thanh nào đều cần đến sự phối hợp nhịp nhàng giữa lưỡi và răng. Nhưng ở người mắc tật đẩy lưỡi, do không kiểm soát được vị trí đặt lưỡi đúng nên thường phát âm khó khăn, không chuẩn xác.

Nhìn chung, đẩy lưỡi là một thói quen xấu thường gặp ở trẻ em, khó nhận biết bằng mắt thường; đồng thời những ảnh hưởng nghiêm trọng kể trên không thể thấy ngay từ ban đầu nhưng về sau để lại hậu quả không ngờ. Do vậy, phụ huynh cần đưa con khám răng miệng định kỳ và tìm cách sửa thói quen từ sớm.

4. Cách khắc phục tật đẩy lưỡi

Từ khi được khoảng 8 tuổi, cha mẹ nên chú ý giúp con lưỡi đặt đúng vị trí và có thể kết hợp nhiều phương pháp điều trị cùng lúc được gợi ý dưới đây để loại bỏ thói quen đẩy lưỡi hiệu quả nhất:

Sử dụng khí cụ trong miệng

Khí cụ là thiết bị hỗ trợ điều chỉnh vị trí lưỡi do bác sĩ chỉ định. Các khí cụ thường dùng là hàng rào chặn lưỡi (giúp chỉnh lệch lạc cung răng do bất thường chức năng cơ má, cơ môi), nút chặn lưỡi dạng viên bi (có tác dụng hình thành phản xạ nâng thân lưỡi lên vòm miệng để đầu lưỡi chạm vào các viên bi), thanh khẩu cái (hỗ trợ tập nâng lưỡi)…

Thực hiện các bài tập luyện thói quen đặt lưỡi đúng

Nếu bị đẩy lưỡi ở tư thế nghỉ (môi không khép chặt, miệng mở, lưỡi đẩy ra phía trước), phụ huynh hãy hướng dẫn con bài tập tậc lưỡi bằng cách đặt đầu lưỡi lên vòm họng, bật thành các tiếng “tặc tặc” liên tục. Thêm nữa, cha mẹ cũng cân nhắc thêm ý tưởng biến đổi bài tập đó thành việc cùng con luyện phát âm các chữ cần dùng đến lưỡi như D, T, K, L… hoặc tập bài hát phát âm âm tiết theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Niềng răng

Trường hợp tật đẩy lưỡi đã diễn tiến nghiêm trọng, gây sai lệch khớp cắn, ngoài tập luyện các bài tập lưỡi kèm khí cụ kể trên, bác sĩ chuyên khoa có thể niềng răng để can thiệp, điều chỉnh khớp cắn. Theo đó, bác sĩ sẽ sử dụng mắc cài hoặc khay trong suốt nhằm tác động lực để dịch chuyển răng về vị trí phù hợp, cho nụ cười mới tươi tắn với hàm răng thẳng đều, khớp cắn chuẩn sinh lý.

cách khắc phục tật đẩy lưỡi
Niềng răng là cách bỏ tật đẩy lưỡi và điều trị những sai lệch răng, khớp cắn tối ưu.

Nhìn chung, dù lựa chọn cách chữa tật đẩy lưỡi nào, điều quan trọng nhất vẫn là đưa trẻ đến địa chỉ nha khoa uy tín, có đội ngũ bác sĩ giỏi để được thăm khám và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.

Rất nhiều trường hợp bị tật đẩy lưỡi điều trị tại Nha khoa Elite Dental đã lấy lại nụ cười duyên dáng với hàm răng ngay ngắn, khớp cắn chuẩn chỉnh. Nhờ đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, có hơn 10 năm kinh nghiệm điều trị mắc cài và Invisalign, am hiểu về tính chất sinh học, cách di chuyển răng – xương hàm an toàn. Qua đó có thể lập ra kế hoạch điều trị chuẩn xác và chỉ định khí cụ chỉnh nha phù hợp cho từng khách hàng, đảm bảo mang lại kết quả toàn diện và ổn định lâu dài.

Hơn hết, Elite Dental còn trang bị các thiết bị tân tiến nhập khẩu từ châu Âu như công nghệ scan răng 3D Trios, máy chụp phim Sirona, hệ thống phòng khám chỉnh nha hiện đại tối ưu,… giúp cho quá trình niềng răng thuận lợi và chuẩn xác hơn. Đặc biệt, ngoài cơ sở vật chất khang trang, Elite còn xây riêng cho trẻ một khu vui chơi với không gian ngập tràn màu sắc, nhiều trò thú vị. Điều này giúp trẻ em cảm thấy thoải mái mỗi khi đến Elite thăm khám răng miệng.

Ngoài ra, Elite còn sở hữu ngân hàng các ca chỉnh nha thành công. Khi đưa trẻ đến tư vấn, bác sĩ sẽ cho bố mẹ xem và giải thích chi tiết về điều trị của các ca có tình trạng tương tự để dễ dàng hình dung hiệu quả sau cùng.

Khắc phục tật đẩy lưỡi
Bác sĩ Elite có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm sẽ chẩn đoán đúng và lên kế hoạch chính xác giúp bạn sớm loại bỏ tật đẩy lưỡi để lấy lại hàm răng thẳng đều.

>> Đừng chần chừ để tật đẩy lưỡi kéo dài làm ảnh hưởng đến nụ cười của bạn. Hãy liên hệ Elite Dental ngay để bác sĩ của chúng tôi tư vấn phương pháp điều trị tốt nhất!

Trên đây là tất cả thông tin hữu ích về tật đẩy lưỡi cho mọi người tham khảo. Tốt hơn hết, khi trẻ lên 3 tuổi, phụ huynh nên đưa con đi khám nha khoa lần đầu tiên và duy trì định kỳ 6 tháng/lần. Điều này nhằm phát hiện sớm những thói quen xấu của con, cùng những sai lệch ở răng – xương hàm để điều chỉnh kịp thời, tránh bỏ lỡ thời điểm “vàng”.

Bài Viết Liên Quan