Theo GS, TS Trịnh Đình Hải, Giám đốc Bệnh viện Răng – Hàm – Mặt Trung ương, hơn 90% người dân Việt Nam gặp vấn đề răng miệng, trong đó sâu răng ở người lớn, người cao tuổi chiếm hơn 80% và hơn 85% trẻ em có răng sâu lúc 6 – 8 tuổi. Điều này cho thấy tìm hiểu nguyên nhân, cách chữa trị và phòng ngừa sâu răng hiệu quả vô cùng cần thiết. Hãy để bài viết sau đây từ Elite Dental cung cấp cho bạn tất cả thông tin hữu ích nhất, khám phá ngay!
Mục lục
- 1. Sâu răng là gì và ai dễ mắc phải?
- 2. Các giai đoạn sâu răng phát triển
- 3. Điểm danh nguyên nhân gây sâu răng phổ biến
- 4. Nhận biết dấu hiệu và triệu chứng sâu răng
- 5. Sâu răng có chữa được không?
- 6. Phương pháp điều trị sâu răng
- 7. Elite Dental – Trung tâm nha khoa tổng quát chuyên sâu, uy tín hàng đầu
- 8. Cách phòng ngừa sâu răng
- 9. Câu hỏi thường gặp
1. Sâu răng là gì và ai dễ mắc phải?
Sâu răng là tình trạng mô cứng của răng bị phá hủy mạnh do vi khuẩn xâm nhập, bám dính trên bề mặt răng và liên tục phá hủy lớp khoáng, từ đó hình thành các lỗ nhỏ li ti màu nâu, vàng hoặc đen. Không chỉ làm mất thẩm mỹ, răng sâu còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người bệnh vì dẫn đến những bệnh lý răng miệng nghiêm trọng nếu không khắc phục kịp thời. Chẳng hạn như đau nhức răng, hôi miệng, nhiễm trùng, mất răng…
Bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh sâu răng nhưng những đối tượng có nguy cơ cao nhất là:
- Trẻ sơ sinh.
- Trẻ em.
- Thanh thiếu niên.
- Người cao tuổi.
2. Các giai đoạn sâu răng phát triển
Sâu răng thường tiến triển theo các giai đoạn như sau:
2.1 Giai đoạn 1
Đây là giai đoạn sâu răng nhẹ nhất. Lúc này, vi khuẩn liên tục tiết axit bào mòn men răng, hình thành mảng bám. Nếu bạn không vệ sinh răng miệng kỹ càng thì lớp khoáng chất (chủ yếu là canxi và phosphate) trên bề mặt răng dần dần mất đi và xuất hiện đốm nhỏ màu trắng – là biểu hiện cảnh báo răng thiếu khoáng và men răng đang bị phá hủy.
2.2 Giai đoạn 2
Khi bạn không kịp thời tái khoáng răng (*), các đốm trắng chuyển sang màu nâu (hoặc vàng, đen) – là dấu hiệu nhận biết sâu răng rõ ràng nhất. Khi đó, men răng đã suy yếu hẳn, có nguy cơ vỡ, gãy… rất cao.
(*) Tái khoáng răng là quá trình bổ sung khoáng chất cần thiết như canxi hay photpho giúp bảo vệ răng tối ưu.
2.3 Giai đoạn 3
Thời điểm men răng bị bào mòn hết cũng là lúc ngà răng (phần liên kết trực tiếp với các dây thần kinh) lộ ra. Nếu vi khuẩn tiếp tục tiết axit phá hủy ngà thì người bệnh thường xuyên cảm thấy đau nhức, ê buốt.
2.4 Giai đoạn 4
Khi ngà răng bị bào mòn hết sẽ để lộ phần trong cùng của răng, gọi là tủy (chứa nhiều mạch máu, dây thần kinh). Nếu gặp axit mạnh do vi khuẩn tiết ra thì bệnh nhân nhận thấy vị trí răng sâu sưng tấy, chảy máu, đau nhói…
2.5 Giai đoạn 5
Đây là giai đoạn nghiêm trọng nhất với phần tủy bị tổn thương (có khả năng dẫn tới chết tủy). Vì vi khuẩn đã tác động sâu đến mạch máu, dây thần kinh. Khi ấy, người bệnh liên tục đối mặt với những cơn đau buốt dữ dội, lan ra toàn hàm răng.
3. Điểm danh nguyên nhân gây sâu răng phổ biến
Răng bị sâu do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng chủ yếu liên quan đến sự kết hợp của các yếu tố sau:
- Mảng bám: Đây là một mảng màu vàng nhạt, xuất hiện do tiêu thụ thực phẩm nhiều tinh bột, nhiều đường hoặc thói quen vệ sinh răng miệng kém. Nếu không kịp thời làm sạch thì một thời gian sau, mảng bám bị vôi hóa, cứng lại, phủ kín viền nướu – hay còn gọi là cao răng, khiến bạn khó loại bỏ vi khuẩn triệt để và gây mùi hôi khó chịu.
- Các axit trong mảng bám: Một trong các lý do bị sâu răng phổ biến khác là men răng bị hỏng bởi hàm lượng axit cao từ mảng bám. Cụ thể, quá trình vi khuẩn chuyển hóa đường, tinh bột từ thức ăn thường sản sinh ra axit, làm mất đi lớp khoáng tự nhiên trên bề mặt răng, rồi ăn mòn dần dần vào sâu bên trong, hình thành các lỗ li ti. Và từ các lỗ đó, vi khuẩn càng dễ dàng xâm nhập đến ngà răng, tủy.
- Tiếp xúc quá nhiều với thực phẩm, đồ uống có tính axit: Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm, thức uống có tính axit mạnh như sữa chua, phô mai, trái cây họ cam quýt… đều gia tăng nguy cơ bị sâu răng. Vì điều này khiến men răng mài mòn mạnh, mất đi lớp khoáng vốn có.
- Thiếu fluoride: Fluoride là khoáng chất giúp men răng chắc khỏe hơn. Nếu chế độ dinh dưỡng và chăm sóc răng miệng không có đủ fluoride thì đây có thể là nguyên nhân sâu răng vì khiến men răng yếu dần, tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ tấn công hơn bình thường.
- Vị trí răng khó tiếp cận: Các răng hàm trong cùng có nguy cơ sâu răng cao hơn những răng còn lại. Bởi, bàn chải hay chỉ nha khoa thường khó làm sạch kỹ từng bề mặt, khe nhỏ quanh răng cũng như vị trí đó là nơi thuận lợi cho mảnh thức ăn mắc lại giúp vi khuẩn sinh sôi nhanh hơn.
- Khô miệng: Khi bị khô miệng, lượng nước bọt tiết ra giảm đi rất nhiều khiến hệ sinh vật trong khoang miệng bị mất cân bằng với số lượng hại khuẩn ngày một tăng lên. Song song, lượng axit từ vi khuẩn gây hại liên tục bào mòn men răng. Tất cả điều này dẫn đến nguy cơ răng bị sâu rất cao.
- Một số bệnh lý khác: Nếu người bệnh bị trào ngược dạ dày hoặc ợ nóng thì lượng axit trong dạ dày kết hợp cùng axit do vi khuẩn sản sinh “hỗ trợ” lẫn nhau, gây tổn thương men răng nhanh hơn.
4. Nhận biết dấu hiệu và triệu chứng sâu răng
Tùy thuộc vào mức độ và vị trí răng sâu mà biểu hiện sẽ khác nhau. Khi răng bị sâu ở giai đoạn 1, người bệnh vẫn ăn uống ngon miệng và bề mặt răng không có biểu hiện khác thường. Nhưng khi sâu răng diễn tiến nặng hơn, có thể gây ra các biểu hiện nghiêm trọng như:
- Đau răng tự phát, không có nguyên nhân rõ ràng.
- Cảm giác ê buốt khi ăn đồ ngọt hoặc đồ lạnh.
- Xuất hiện lỗ hổng (có thể thấy bằng mắt thường) trên răng.
- Có đốm nâu, đốm đen trên bề mặt răng.
- Nướu sưng đỏ, chảy máu.
- Hôi miệng.
- Mất vị giác, ăn uống không ngon miệng.
Sâu răng không chỉ phá hủy cấu trúc răng gây đau nhức, khó chịu mà còn có thể dẫn đến biến chứng hôi miệng khiến nhiều người tự ti khi nói cười. Vậy răng sâu gây hôi miệng do đâu? Làm cách nào chữa hôi miệng khi bị sâu răng…
5. Sâu răng có chữa được không?
Câu trả lời tất nhiên là ĐƯỢC. Tốt nhất, bạn nên đến địa chỉ nha khoa uy tín để bác sĩ thăm khám và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, đúng đắn từ đầu.
Thông thường, nếu mức độ gây hại còn nhẹ thì cách chữa sâu răng không quá phức tạp. Bác sĩ sẽ thực hiện vệ sinh ổ sâu kỹ càng rồi trám răng và hướng dẫn người bệnh tự vệ sinh tại nhà, qua đó ngăn không cho răng mất khoáng, men răng chắc khỏe trở lại.
Tuy nhiên, với trường hợp sâu răng chuyển nặng, ảnh hưởng tới ngà răng hoặc tủy thì bệnh nhân nên được can thiệp điều trị bằng các kỹ thuật nha khoa thích hợp. Chẳng hạn như bọc sứ, nhổ răng hoặc trồng răng Implant…
6. Phương pháp điều trị sâu răng
Dựa trên tình hình răng miệng hiện tại, bác sĩ chỉ định một trong các kỹ thuật điều trị răng bị sâu bên dưới:
6.1 Điều trị bằng Florua
Phương pháp giúp bù đắp lượng florua bị mất trên bề mặt răng (thường ở dạng vecni fluor, độ an toàn cao) với thời gian thực hiện nhanh chóng, không mất thời gian nghỉ dưỡng. Qua đó, răng được bảo vệ tốt hơn và ngăn chặn vi khuẩn tiếp tục tấn công, gây hại.
6.2 Trám răng
Khi răng xuất hiện các lỗ li ti, màu lạ, bác sĩ sẽ chỉ định làm sạch ổ sâu và trám (bằng nhựa composite hay glassionormer) nhằm ngăn ngừa sự phát triển của ổ vi khuẩn, lây lan sang các răng khỏe khác. Ưu điểm của kỹ thuật là không làm mất tổ chức cứng vốn có của răng và không gây đau buốt trong quá trình thực hiện.
6.3 Chữa tủy răng (hay điều trị nội nha)
Nếu răng sâu nặng, ảnh hưởng đến tủy thì bác sĩ bắt buộc chữa tủy trước với mục đích lấy sạch tủy tổn thương, sau đó trám ống chứa tủy lại và tiến hành phục hồi răng. Cách chữa sâu răng này giúp chấm dứt cơn đau nhức triệt để và tránh nhiễm trùng nướu hay sâu lây lan sang răng kề cận.
6.4 Bọc răng sứ
Với trường hợp sâu nhiều, đã điều trị nội nha nhưng răng thật bị bể lớn, không tái tạo được, bác sĩ cân nhắc đưa ra thêm giải pháp bọc răng sứ sau đó. Không chỉ hỗ trợ khắc phục ổ sâu tốt, đảm bảo kết quả có tính thẩm mỹ lẫn ăn nhai như răng thật, phương pháp còn có thời gian thực hiện ngắn và độ bền cao.
6.5 Nhổ răng và phục hình răng
Nhổ răng là biện pháp cuối cùng khi răng bị sâu, hỏng nặng và không thể điều trị bảo tồn được nữa. Cụ thể, sau khi nhổ bỏ răng sâu, làm sạch ổ viêm nhiễm, bác sĩ tư vấn giải pháp phục hình răng phù hợp – trồng răng Implant để ngăn tiêu xương hàm và phòng tránh các biến chứng nghiêm trọng về sau (như răng xô lệch, tiêu xương…). Khi đó, trụ Implant chuyên dụng sẽ thay thế chức năng của chân răng cũ, đảm bảo bệnh nhân ăn nhai hiệu quả và không tác động xấu đến những răng khỏe mạnh lân cận.
Nhìn chung, dù điều trị sâu răng ở giai đoạn nào, bạn cũng cần lưu ý quan trọng nhất là thực hiện ở cơ sở nha khoa uy tín, có bác sĩ dày dặn kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại. Nhờ đó, giúp răng thật được bảo tồi tối đa, độ an toàn cao và chi phí tiết kiệm.
7. Elite Dental – Trung tâm nha khoa tổng quát chuyên sâu, uy tín hàng đầu
Hầu hết khách hàng đến với Nha khoa Elite điều trị sâu răng đều đánh giá hài lòng về trải nghiệm thoải mái, nhẹ nhàng nhờ có đội ngũ bác sĩ Nha khoa tổng quát giỏi và giàu kinh nghiệm. Bác sĩ cam kết tư vấn trung thực, có căn cứ y khoa và luôn hướng đến phương pháp bảo tồn tối đa mô răng thật. Cụ thể:
- Trường hợp răng cần thực hiện trám thẩm mỹ, Elite Dental ứng dụng phương pháp trám răng kỹ thuật số Inlay, Onlay với nhiều ưu điểm nổi trội như không xâm lấn răng thật nhiều, tính thẩm mỹ cao, dễ dàng vệ sinh răng miệng… Nhờ thế, khách hàng sở hữu một hàm răng đều, đẹp, khỏe nhanh chóng và không còn sâu nữa.
- Còn riêng trường hợp bọc răng sứ, Nha khoa Elite cũng trang bị nhiều máy móc, công nghệ phục hình răng hiện đại, điển hình như công nghệ CAD/CAM và hệ thống máy Cerec Chairside. Qua đó, mão răng có kích thước, hình dáng chuẩn xác như phần răng bị hỏng và không bị bung ra sau một thời gian sử dụng.
- Nếu phải chữa tủy răng thì bác sĩ Elite Dental giàu kinh nghiệm sẽ hỗ trợ thực hiện nhanh chóng (chỉ trong 30 – 60 phút), độ chuẩn xác cao và đảm bảo nhẹ nhàng, không đau. Sau đó, bác sĩ cũng thực hiện phục hình răng bằng dịch vụ trồng răng Implant cao cấp, giúp khách hàng khôi phục chức năng ăn nhai và phòng ngừa tiêu xương.
Hơn hết, tất cả dịch vụ thẩm mỹ và phục hình răng tại Elite Dental đều có quy trình chuẩn Y khoa, tuân thủ nguyên tắc vô trùng tiêu chuẩn. Cùng mô hình All-in-1 với mọi khâu thăm khám – điều trị thực hiện tại một cơ sở duy nhất nhằm hạn chế lây nhiễm chéo và bảo đảm tiện lợi, tiết kiệm thời gian cho mọi khách hàng.
>> Hãy đặt hẹn cùng Elite Dental qua Hotline 028 7306 3838 để trải nghiệm dịch vụ điều trị răng sâu toàn diện, an toàn ngay hôm nay!
8. Cách phòng ngừa sâu răng
Có thể thấy, sâu răng để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng cho người bệnh, nên ngay từ đầu bạn hãy chủ động phòng tránh bằng những cách đơn giản bên dưới:
- Đánh răng thường xuyên, ít nhất 2 lần/ngày, với bàn chải lông mềm, kem đánh răng chứa flour.
- Sử dụng chỉ nha khoa, nước súc miệng giúp loại bỏ hết mảnh thức ăn bám trong kẽ răng.
- Thăm khám định kỳ tối thiểu 6 tháng/lần để lấy cao răng và tầm soát nguy cơ mắc bệnh lý về răng miệng, nhờ đó kịp thời xử lý.
- Ưu tiên bổ sung các thức ăn tốt cho răng như sữa, phô mai, táo, cam… và tránh ăn thực phẩm có màu, quá cứng hoặc quá dẻo.
- Khi thấy có dấu hiệu sâu răng (như răng chuyển màu, đau buốt khi ăn, nướu chảy máu…) thì bạn hãy đến bác sĩ càng sớm càng tốt để được bác sĩ thăm khám và hỗ trợ chữa trị.
9. Câu hỏi thường gặp
Sau đây là lời giải đáp cho một số thắc mắc phổ biến liên quan đến tình trạng sâu răng:
9.1 Sâu răng nhẹ đánh răng có hết không?
Câu trả lời là không thể. Vì đánh răng làm sạch khoang miệng và loại bỏ một số mảng bám, vi khuẩn nên không có tác dụng loại bỏ ổ sâu hay ngăn chặn sâu răng phát triển.
9.2 Có thể chữa sâu răng tại nhà không?
Sâu răng không thể tự khỏi và tự hồi phục, do đó không thể chữa tại nhà mà cần đến nha khoa điều trị càng sớm càng tốt. Ngoài ra, sau khi chữa trị tại nha khoa xong, bạn cũng cần tuân theo hướng dẫn chăm sóc tại nhà từ bác sĩ (như súc miệng với nước muối, sử dụng kem đánh răng có chứa florua, nhai kẹo cao su không đường…) nhằm ngăn chặn sâu răng trở lại.
9.3 Có thể gặp biến chứng gì nếu để sâu răng kéo dài?
Nếu không kịp thời khắc phục thì sâu răng nặng sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng như mẻ răng, mất răng vĩnh viễn, áp xe chóp răng, viêm lợi, viêm tủy, viêm xương hàm… Do đó, lúc phát hiện răng bị sâu, bạn nên đặt hẹn thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để có hướng khắc phục tốt nhất.
9.4 Bệnh sâu răng có di truyền không?
Sâu răng không di truyền trực tiếp nhưng những đặc điểm di truyền đều có thể gây hệ quả làm răng bị sâu. Chẳng hạn như men răng yếu, hình thái răng không tốt, rãnh răng quá sâu, lượng nước bọt tiết ra ít…
9.5 Sâu răng có thể lây sang các răng bên cạnh hoặc lây cho người khác không?
Sâu răng, nhất là ở vị trí kẽ răng, có thể lan sang những răng lân cận. Bởi, dù chỉ dính một lượng axit nhỏ từ ổ sâu, men răng khỏe cũng có khả năng bị mòn và hình thành lỗ sâu nếu không phát hiện sớm.
Còn về khả năng lây sâu răng từ người khác, tất nhiên sâu răng cũng lây nhiễm qua những hoạt động hàng ngày như ăn uống chung, hôn môi… Vì các hành động đó sẽ vô tình đưa vi khuẩn thường trú trong miệng người bệnh sang cho người khác.
Bài viết trên đây đã cung cấp tất cả thông tin cần biết về sâu răng. Ngay khi nhận thấy răng miệng có các dấu hiệu bị sâu, bạn hãy chủ động đến địa chỉ nha khoa tin cậy để bác sĩ thăm khám và hỗ trợ điều trị sớm nhé!
Bài viết Liên quan: >> Răng sâu bị vỡ chỉ còn chân răng phải làm sao? >> Dấu hiệu nhận biết răng sâu vào tủy, tác hại và cách điều trị hiệu quả >> Bị vỡ răng sâu số 7: Nguyên nhân, tác hại và cách khắc phục