Điều trị khớp cắn ngược ở trẻ như thế nào? Giải đáp từ bác sĩ

Khớp cắn ngược (hay còn gọi là móm) là tình trạng sai lệch nghiêm trọng, trong đó răng hàm trên tiếp xúc với mặt ngoài răng hàm dưới khi trẻ cắn lại. Đây là một sai lệch nguy hiểm, nếu bị trì hoãn, có thể gây ra nhiều tác hại như ảnh hưởng nặng nề đến thẩm mỹ khuôn mặt, chức năng nhai, và gây mòn răng bất thường.

Tuy nhiên, phụ huynh cần biết rằng việc điều trị khớp cắn ngược ở trẻ em có một cơ hội vàng: đó là khi trẻ còn đang phát triển xương hàm (thường từ 6-12 tuổi). Can thiệp trong giai đoạn này giúp điều chỉnh sự phát triển của xương, mang lại kết quả bền vững. Bài viết sẽ phân tích các loại khớp cắn ngược, dấu hiệu nhận biết và giải pháp điều trị chuyên sâu.

Phân loại khớp cắn ngược ở trẻ em: Khác biệt về nguyên nhân và phác đồ điều trị

Việc phân loại chính xác nguyên nhân khớp cắn ngược là nền tảng để Bác sĩ chỉnh nha xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả. Khớp cắn ngược ở trẻ em được chia làm 3 loại chính, mỗi loại có cơ chế hình thành và cách thức điều trị khác nhau.

Khớp cắn ngược do răng (Dental Crossbite)

Đây là loại sai lệch tương đối đơn giản, thường do các yếu tố cục bộ trong miệng gây ra.

Đặc điểm: Sai lệch này chỉ do vị trí của một hoặc một vài răng, hoàn toàn không liên quan đến cấu trúc xương hàm.
Nguyên nhân: Thường do răng mọc lệch vị trí, chen chúc hoặc do cản trở khớp cắn cục bộ.
Điều trị: Thường dễ dàng hơn, chỉ cần chỉnh sửa vị trí răng bằng các khí cụ riêng biệt.

Khớp cắn ngược do xương (Skeletal Crossbite)

Loại móm này phức tạp hơn nhiều vì nó liên quan đến sự bất thường trong phát triển xương.

Đặc điểm: Đây là sự sai lệch nghiêm trọng về kích thước và vị trí xương hàm trên và dưới. Phổ biến là do hàm dưới phát triển quá mức hoặc hàm trên kém phát triển.
Nguy cơ: Loại móm này cần can thiệp sớm bằng khí cụ chỉnh xương. Nếu trễ (sau 18 tuổi), trẻ sẽ cần phải phẫu thuật chỉnh hình xương hàm khi trưởng thành, là một thủ thuật phức tạp hơn nhiều.

Khớp cắn ngược chức năng (Functional Crossbite)

Tình trạng này xuất phát từ thói quen hoặc sự cản trở khi trẻ cắn, nhai, dù cấu trúc xương vốn đã cân đối.

Đặc điểm: Cấu trúc xương của trẻ về cơ bản là bình thường, nhưng trẻ tự đưa hàm dưới ra phía trước khi nhai hoặc cắn lại. Tình trạng này xảy ra do thói quen sai hoặc do có sự cản trở khớp cắn khiến trẻ phải tự điều chỉnh hàm để ăn nhai.
Mục tiêu điều trị: Loại bỏ cản trở khớp cắn và điều chỉnh thói quen xấu, giúp hàm trở về vị trí sinh lý đúng.

Khớp cắn ngược chức năng xuất phát từ thói quen hoặc sự cản trở khi trẻ cắn, nhai

Nhận biết dấu hiệu khớp cắn ngược và tầm quan trọng của điều trị sớm

Phụ huynh có thể chủ động quan sát để nhận biết sớm các dấu hiệu khớp cắn ngược ngay tại nhà. Việc điều trị sớm trong giai đoạn vàng có ý nghĩa quyết định đến tương lai thẩm mỹ và sức khỏe của trẻ.

Dấu hiệu nhận biết tại nhà

Bạn nên quan sát khuôn mặt và thói quen ăn nhai của con để phát hiện kịp thời các dấu hiệu sau:

Quan sát trực quan: Hàm dưới có xu hướng chìa ra ngoài, cằm của trẻ có vẻ dài hơn so với khuôn mặt. Khi cắn lại, răng dưới nằm ngoài răng trên.
Chức năng: Trẻ gặp khó khăn khi cắn và nhai, thường phải đưa hàm sang một bên để thực hiện động tác nhai.
Thẩm mỹ: Khuôn mặt mất đi sự cân đối, dễ bị bạn bè nhận xét là “móm“.

Tại sao phải điều trị càng sớm càng tốt (giai đoạn 6-12 tuổi)

Giai đoạn từ 6-12 tuổi được gọi là “cơ hội vàng” vì xương hàm vẫn còn mềm và đang phát triển. Can thiệp trong lúc này mang lại lợi ích lâu dài vì:

Tận dụng sự phát triển xương: Đây là thời điểm xương dễ dàng nắn chỉnh nhất bằng khí cụ chỉnh nha (chỉnh xương). Bác sĩ có thể định hướng sự phát triển xương hàm trên và dưới theo hướng mong muốn.
Kết quả bền vững: Can thiệp sớm giúp tránh được tình trạng xương hàm phát triển sai lệch vĩnh viễn, từ đó giảm nguy cơ phải phẫu thuật chỉnh hình xương hàm khi trưởng thành.

Giai đoạn từ 6-12 tuổi là “cơ hội vàng” vì xương hàm vẫn còn mềm và đang phát triển

Các phương pháp điều trị khớp cắn ngược hiệu quả ở trẻ em

Các giải pháp điều trị tập trung vào việc can thiệp sớm (Interceptive Orthodontics) để thay đổi hoặc định hướng sự phát triển của xương và răng.

Điều trị khớp cắn ngược do răng

Ngoài mắc cài hoặc khay trong suốt có thể được sử dụng tùy vào tình trạng răng mọc lệch mà bác sĩ sẽ yêu cầu sử dụng thêm các khí cụ chuyên biệt (ví dụ: cung khẩu cái, khí cụ tháo lắp có lò xo) để điều chỉnh nhanh chóng vị trí các răng mọc lệch, loại bỏ cản trở khớp cắn.

Điều trị khớp cắn ngược do xương (can thiệp sớm chỉnh xương)

Đây là phương pháp can thiệp nhằm thay đổi cấu trúc xương hàm, sử dụng các khí cụ chính sau:

Khí cụ đeo ngoài (Facemask): Sử dụng lực kéo hướng ra trước để kích thích xương hàm trên phát triển ra trước, đồng thời hạn chế sự phát triển của xương hàm dưới.
Khí cụ nong hàm: Sử dụng để mở rộng cung hàm trên bị hẹp, tạo sự tương quan khớp cắn đúng với hàm dưới.

Điều trị khớp cắn ngược chức năng

Đối với loại móm này, trọng tâm là loại bỏ nguyên nhân gây ra sự lệch lạc. Bác sĩ sẽ loại bỏ các cản trở khớp cắn (như mài chỉnh răng sữa hoặc nhổ răng sữa đúng thời điểm) kết hợp với các bài tập chức năng để hướng dẫn và điều chỉnh thói quen, giúp hàm về vị trí đúng.

Phụ huynh nên đưa bé đi kiểm tra răng miệng để có phác đồ phù hợp tình trạng của bé

Lựa chọn Elite Dental để điều trị khớp cắn ngược ở trẻ em

Elite Dental tự hào là đơn vị nha khoa quốc tế cao cấp, với kinh nghiệm và công nghệ chuyên biệt trong điều trị chỉnh nha giai đoạn sớm. Sự kết hợp giữa chuyên môn sâu và công nghệ tiên tiến mang lại kết quả điều trị tối ưu cho con bạn.

Bác sĩ chuyên môn sâu về chỉnh nha trẻ em

Chất lượng điều trị được quyết định bởi bác sĩ. Tại Elite Dental, bạn có thể tin tưởng vào:

Kinh nghiệm: Đội ngũ bác sĩ chỉnh nha chuyên sâu, được đào tạo bài bản, có kinh nghiệm chẩn đoán và điều trị thành công các ca sai lệch khớp cắn phức tạp ở giai đoạn sớm.
Triết lý điều trị: Bác sĩ tuân thủ nguyên tắc di chuyển sinh lý, đặt mục tiêu cân bằng thẩm mỹ khuôn mặt và chức năng khớp cắn lâu dài, không chỉ đơn thuần là làm thẳng răng.

Công nghệ chẩn đoán tiên tiến

Việc chẩn đoán chính xác là chìa khóa để lập phác đồ hiệu quả. Tại Elite Dental, chúng tôi trang bị: Máy CT Cone Beam 3D hiện đại, công nghệ này giúp bác sĩ đánh giá chính xác cấu trúc xương hàm, góc nghiêng của răng và tiềm năng phát triển của trẻ, từ đó lập phác đồ điều trị cá nhân hóa tối ưu, đảm bảo can thiệp đúng lúc và đúng lực.

Tập trung vào can thiệp chỉnh nha giai đoạn 1

Elite Dental ưu tiên việc đón đầu sự phát triển của trẻ, chúng tôi nhấn mạnh việc sử dụng các khí cụ chỉnh xương hiệu quả nhất trong “cơ hội vàng” (6-12 tuổi) để giải quyết gốc rễ sai lệch xương, giảm thiểu tối đa rủi ro trẻ phải trải qua phẫu thuật hàm phức tạp khi trưởng thành.

Đặc biệt, tại Elite Dental luôn có sẵn kho dữ kiện hàng trăm ca thành công cho phụ huynh xem trước để an tâm điều trị. Trong số đó, bạn có thể tham khảo 2 trường hợp điều trị khớp cắn ngược thành công tại Elite Dental sau đây:

Sau chặng đường đồng hành cùng Elite Dental, tình hình khớp cắn ngược của bé M.Q đã được khắc phục tích cực. Tiếp đến, bé sẽ bước vào giai đoạn chỉnh chi tiết để răng đều và khớp cắn chuẩn hơn. (Xem chi tiết)

Sau 2 giai đoạn chỉnh xương và chỉnh răng kiên trì đồng hành cùng Elite Dental, khuôn miệng của GA đã cân đối hơn và tình trạng móm đã không còn. Đến tháng 6/2023, bạn đã ngưng đeo facemask và hàm nới rộng quad helix để sang giai đoạn chỉnh răng chi tiết với hứa hẹn kết quả mỹ mãn. (Xem chi tiết)

Điều trị khớp cắn ngược ở trẻ em là một cuộc đua thời gian. Can thiệp sớm trong giai đoạn vàng (6-12 tuổi) không chỉ mang lại kết quả tối ưu, ít tốn kém hơn mà còn tránh được các thủ thuật phức tạp trong tương lai. Phụ huynh nên đưa trẻ thăm khám chỉnh nha lần đầu vào khoảng 6-7 tuổi để bác sĩ đánh giá sớm tình trạng phát triển của xương hàm và răng.

Liên hệ Elite Dental để được thăm khám, tư vấn và xây dựng phác đồ điều trị khớp cắn ngược ở trẻ em hiệu quả, giúp con bạn sở hữu nụ cười khỏe mạnh và khuôn mặt cân đối vững vàng.